In Italië geloven we dat een aperitivo niet ingewikkeld hoeft te zijn en daar is dit recept van ricotta uit de oven met vijgen en pistachenoten een goed voorbeeld van. Met een handvol pure ingrediënten maak ik vaak deze aperitivo als een mooie start van mijn diner of avond.
Waarom ricotta niet smelt in de oven
Wanneer ik in Italië ben dan haal ik vaak verse ricotta, en geloof me dat het zo'n heerlijke zijdezachte smaak heeft waar je prompt blij van wordt. Ricotta gebruiken we vaak door een pasta, in het beslag van een cake of gewoon gebakken in de oven.
Smelten? Nee, dat doet ricotta niet. Het wordt bereid uit de wei die overblijft na het maken van kaas (daarom is het officieel ook geen kaas). Die wei wordt opnieuw verhit, waardoor de eiwitten (albumine en globuline) stollen en samenklonteren. Het resultaat is een "kaas" die vooral uit gestolde eiwitten en veel vocht bestaat, en bijna geen caseïne (het melkeiwit dat in andere kazen zorgt voor elasticiteit en de mogelijkheid om te smelten).
Bij verhitting verdampt het vocht en wordt ricotta juist droger en steviger, in plaats van vloeibaar en rekbaar.
En daarom zie je ricotta in de oven mooi opstijven en soms lichtbruin kleuren, maar nooit smelten of rekken. Het is een mooi product om mee te koken dus!
Recept ricotta uit de oven met vijgen en pistache
Portiegrootte: voor 2 of 4 personen
Bereidingstijd: 40 minuten (waarvan 30 minuten in de oven)
Ingrediënten
- 250 gram ricotta
- 2 eetlepels vloeibare honing
- 2 eetlepels condimento bianco (witte wijnazijn)
- 2 eetlepels olijfolie
- Snufje fleur de sel/zout
- 2 verse vijgen
- 2 takjes rozemarijn
- 300 gram ciabattabrood
- 50 gram pistachenoten
Bereidingswijze
- Verwarm de oven voor op 180 °C. Laat de ricotta een kwartier uitlekken in een neteldoek of een keukendoek. Hak de pistachenoten fijn en zet aan de kant.
- Snijd het steeltje van de vijgen en snijd in 8 kleine parten. Meng in een kommetje de honing, met de condimento bianco en 1 eetlepel olijfolie, zet aan de kant.
- Bestrijk een kleine bakvorm met olijfolie. Vul met de uitgelekte ricotta en druk zachtjes aan zodat de ricotta de vorm aanneemt.
- Stort de ricotta voorzichtig uit de vorm in een ovenschaal. Leg ernaast de takjes rozemarijn en de vijgenpartjes. Sprenkel het honingmengsel over de vijgen en meng ze lichtjes zodat ze rondom bedekt zijn.
- Zet de ovenschaal in het midden van de oven en bak 30 minuten op 180 °C, tot de ricotta stevig is en de vijgen zacht en gekaramelliseerd.
- Haal de schaal uit de oven. Leg de ricotta op een serveerplank of bord en maak bovenaan een kleine uitholling. Vul deze met de warme vijgen en het vrijgekomen sap. Leg eventueel extra vijgenpartjes en de rozemarijn ernaast. Bestrooi met een snufje fleur de sel. Bestrooi het volledige gerecht met de fijngehakte pistachenoten.
- Serveer meteen, met stukken ciabatta om in de ricotta en vijgen te dippen.
